|
Spółdzielczość socjalna...
|
SPÓŁDZIELCZOŚĆ SOCJALNA
Model Ekonomii Społecznej jako sposób ograniczania zjawiska marginalizacji i wykluczenia społecznego
Co to jest spółdzielczość socjalna?
Model spółdzielczości socjalnej realizuje cele walki z wykluczeniem społecznym. Spółdzielcze formy gospodarowania funkcjonują już od ponad 150 lat. Liczba zaangażowanych w tę działalność ludzi na całym świecie - a jest to ponad 800 milionów osób - świadczy, że jest to istotny komponent światowej gospodarki, który nie tylko spełnia ważną rolę gospodarczą, ale też wiele funkcji społecznych. Między innymi poprzez tworzenie stabilnych i bezpiecznych miejsc pracy, oraz zintegrowanego środowiska społeczno-kulturowego, rozwijającego się wokół spółdzielni. Międzynarodowy Związek Spółdzielczy definiuje spółdzielnie jako: autonomiczne stowarzyszenie osób dobrowolnie zjednoczonych w celu zaspokojenia swoich wspólnych potrzeb oraz aspiracji gospodarczych, społecznych i kulturalnych poprzez stanowiące wspólną własność i demokratycznie kontrolowane przedsiębiorstwo.
Spółdzielczość socjalna w Unii Europejskiej
Olbrzymi potencjał ruchu spółdzielczego w tworzeniu nowych miejsc pracy jest coraz bardziej widoczny także w Unii Europejskiej. Spółdzielnie w coraz większym stopniu, we współpracy z administracją publiczną, biorą udział w tworzeniu nowych miejsc pracy. Społeczna odpowiedzialność spółdzielni, ich innowacyjność i wspólnotowy charakter, wzmacniający więzi społeczne, stawioną o ważnej roli tego elementu ekonomii społecznej. W krajach UE istnieje 132 tys. spółdzielni, które zatrudniają 2,3 mln osób. 83,5 mln ludzi związanych jest z działalnością spółdzielni. Świetnym przykładem powodzenia spółdzielni socjalnych są doświadczenia włoskie, gdzie w 2001 r. działało już 5600 spółdzielni socjalnych. Od roku 1993 zauważyć można dynamiczny rozwój spółdzielni socjalnych o charakterze reintegracji społeczno-zawodowej, których w 2000 r. było już 1915. Spółdzielnie te zatrudniały 33 tys. pracowników, z których 13,5 tys. stanowiły osoby o trwale lub przejściowo obniżonej zdolności do pracy. Te wymierne efekty pozwalają założyć, że wprowadzenie w polskim systemie zabezpieczenia społecznego spółdzielni socjalnych, owocować może znacznym wzrostem aktywności zawodowej wśród osób o niższych kwalifikacjach i napotykających poważne bariery w znalezieniu pracy na rynku.
Kto może założyć Spółdzielnię Socjalną?
Ważnym jest, że podstawowymi zasadami spółdzielczości są demokracja, wzajemna pomoc, kooperacja, zaspokajanie potrzeb członków, aktywne uczestnictwo - a więc jednocześnie są to idee społeczeństwa obywatelskiego. Społeczeństwa, którego członkowie są partnerami, ludźmi kreatywnymi i aktywnymi. Społeczeństwa, w którym nie powinno być wykluczonych i pozbawionych szans. Spółdzielnie socjalne, funkcjonujące w oparciu o przepisy ustawy prawo spółdzielcze mają na celu aktywizację zawodową i ułatwienie zaistnienia na rynku pracy bezrobotnych w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i rynku pracy, oraz osób, o których mowa w ustawie o zatrudnieniu socjalnym z 13.06.2003 r., a więc bezdomnych, którzy realizują indywidualny program wychodzenia z bezdomności, uzależnionych od alkoholu, którzy zakończyli program psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, uzależnionych od narkotyków po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, chorych psychicznie - w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, zwalnianych z zakładów karnych, mających trudności w integracji ze środowiskiem, uchodźców realizujących indywidualny program integracji, oraz niepełnosprawnych, w rozumieniu ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Przyszłość Spółdzielni Socjalnych dla osób niepełnosprawnych
Duża grupa osób niepełnosprawnych poszukujących pracy, dzięki uczestnictwu w ubiegłych latach w programach umożliwiających podniesienie umiejętności zawodowych (np. telepraca), liczyła na diametralną poprawę ich sytuacji w kontekście zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Niestety, choćby z pobieżnych wyników prowadzonych sondaży wynika, iż odsetek ludzi którzy znaleźli zatrudnienie jest znikomy. Szansą na poprawę tej sytuacji jest promocja spółdzielczości socjalnej jako sprawdzonego w państwach "starej" UE modelu tzw. ekonomii społecznej. Stowarzyszenie ACTUS oraz Spółdzielnia Socjalna WwwPromotion w praktyce przetestowały tworzenie spółdzielni socjalnych i wykorzystując własne doświadczenia pragną podzielić się ze środowiskiem osób niepełnosprawnych swoją wiedzą. Uważamy, że ze względu na brak jednorodnych aktów prawnych oraz niejasną procedurą rejestracyjną, nasze sprawdzone w praktyce doświadczenia, będą bardzo pomocne w kompleksowym poradnictwie skierowanym do przyszłych niepełnosprawnych spółdzielców, a zastosowana metodologia działań stanie się modelowym przykładem do naśladownictwa.
Osoby niepełnosprawne stanowią grupę bezrobotnych, która ze względu na istnienie różnorakich barier społecznych, ma największe trudności w uzyskaniu zatrudnienia. Dotychczasowe obserwacje aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych wyraźnie uświadamiają nam, że bez specjalnych struktur i programów, które na różnych płaszczyznach będą tworzyć niezbędne warunki i wspierać zatrudnianie osób niepełnosprawnych, nie osiągnie się sukcesu. Jesteśmy głęboko przekonani, iż mimo istniejących zagrożeń - zwłaszcza mentalnych w przełamywaniu utartych stereotypów panujących wśród społeczeństwa - z pomocą ludzi dobrej woli zjednoczonych w niniejszym programie, przyczynimy się do aktywniejszego uczestnictwa osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Powodzenie programu da bardzo czytelny sygnał społeczności osób niepełnosprawnych świadczący o wielkim potencjale tego środowiska. Pragniemy udowodnić, że osoby niepełnosprawne mogą skutecznie realizować swoje potrzeby zawodowe i ekonomiczne w warunkach konkurencyjności rynku, a nie tylko w systemie pracy chronionej.
Autor opracowania: Magdalena Lamprecht - doradca spółdzielczy z ramienia PRR "Tu Jest Praca" IW EQUAL
|
|
|
wersja dla niedowidzących
